Οι αποτυχίες των μεταρρυθμίσεων σε δέκα γραφήματα

Την αποτυχία της χώρας έξι χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης και παρά τα τρία μνημόνια που ακολούθησαν αποδεικνύει με τον πλέον καθαρό τρόπο μια σειρά από γραφήματα που παρουσιάζονται στην έκθεση του ΟΟΣΑ για τη χώρα που παραδόθηκε πρόσφατα στον πρωθυπουργό.

Τι και αν έγιναν σκληρές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Τι και αν κατατέθηκαν δεκάδες νομοσχέδια τα τελευταία χρόνια τα οποία αφορούσαν σε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στη λειτουργία του κράτους (σ.σ. η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση σε εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με βάση τα στοιχεία του Οργανισμού), οι επιδόσεις σε κρίσιμους τομείς είναι τουλάχιστον θλιβερή.

Όλοι παραδέχονται, για παράδειγμα, ότι η μόνη διέξοδος για την χώρα είναι να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Άλλωστε η Ελλάδα ήταν το 2008 προ τελευταία στην κατάταξη είκοσι χωρών με κριτήριο τις άμεσες ξένες επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας. Που βρέθηκε με βάση τα στοιχεία για το 2014; Πάλι προτελευταία…

- - -

Άλλος ένας δηλωμένος στόχος από όλες τις κυβερνήσεις που πέρασαν τα τελευταία χρόνια ήταν η εξωστρέφεια. Η ζήτηση στην Ελλάδα μειώθηκε κατακόρυφα εξαιτίας της μείωσης εισοδημάτων και μοναδική διέξοδος για τα προϊόντα ήταν το εξωτερικό.

Τι εξάγουμε όμως; Όσο και αν φαίνεται παράξενο σχεδόν το 40% των εξαγωγών την περίοδο 2012-2014 αφορούσε σε πετρέλαιο και παράγωγά του. Το αντίστοιχο ποσοστό στις αρχές της δεκαετίας του 90 (1990-1992) ήταν υποπολλαπλάσιο.

Από την άλλη η συμμετοχή στις εξαγωγές των βιομηχανικών προϊόντων έχει υποχωρήσει σχεδόν στο μισό τις τελευταίες δυο δεκαετίες αφήνοντας μακρινό όνειρο τη «βιομηχανική επανάσταση» για την οποία πολλοί μίλησαν τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και ο αγροτικός τομέας που θεωρείται το «ισχυρό χαρτί» έχει απολέσει μερίδιο στο εξαγωγικό μείγμα της χώρας.

- - -

Εξίσου φαίνεται πως διαψεύδεται και ο διακηρυγμένος στόχος για «υψηλής προστιθέμενης αξίας εξαγωγές». Με βάση πάντα τα στοιχεία του ΟΟΣΑ η Ελλάδα κατατάσσεται τέταρτη από το τέλος με κριτήριο την τεχνολογία που εμπεριέχουν οι εξαγωγές της. Σχεδόν απόλυτη η απουσία υψηλής τεχνολογίας, περίπου στο 10% του συνόλου περιορίζεται το ποσοστό των προϊόντων που ο Οργανισμός κατατάσσει ως «μεσαίας-υψηλής».

- - -

Θα μπορούσε η βιομηχανία να έχει καλύτερη τύχη; Δύσκολα, θα απαντούσε κανείς δεδομένου ότι το κόστος ενέργειας, τόσο σε ότι αφορά το φυσικό αέριο όσο και τη βιομηχανία παραμένει πολύ πάνω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ και φιγουράρει στα υψηλότερα της Ευρώπης.

Θα περίμενε κανείς μετά τα δισεκατομμύρια που ξοδεύτηκαν στη χώρα για τις υποδομές τουλάχιστον σε αυτό το επίπεδο η χώρα να αποκτά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Κι’ όμως η ποιότητα των υποδομών παραμένει κάτω από το μέσο όρο της αναπτυγμένης Ευρώπης. Αυτό προκύπτει από έρευνα γνώμης στελεχών που καλούνται να βαθμολογήσουν με κλίμακα 1 ως 7 την ποιότητα οδικού δικτύου, σιδηροδρόμου και λιμανιών.

 Οι υποδομές ωστόσο δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις. Ο ΟΟΣΑ διαπιστώνει μεγάλα περιθώρια για να μειωθούν τα γραφειοκρατικά βάρη. Υπάρχουν τεράστια περιθώρια ελάφρυνσης του ρυθμιστικού πλαισίου. Η Ελλάδα ήταν σε χειρότερη θέση από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ σε αυτό το πεδίο και παρέμεινε και το 2013. Στο σενάριο του Οργανισμού μόνο μετά την πλήρη εφαρμογή του Μνημονίου θα δούμε φως…

- - -

Ίδια είναι η εικόνα και σε ότι αφορά κρίσιμες διαδικασίες για τον ιδιωτικό τομέα. Παρά τα Μνημόνια η σύγκριση 2010 – 2015 δείχνει ότι η χώρα ήταν και παραμένει (παρά τις σημαντικές βελτιώσεις) σε χειρότερη θέση έναντι του μέσου όρου του ΟΟΣΑ σε διαδικασίες που απαιτούνται για να ανοίξει μια επιχείρηση, να ληφθεί μια άδεια κατασκευής, να καταχωρηθεί ένα περιουσιακό στοιχείο ή ακόμα και να ληφθεί μια άδεια ηλεκτροδότησης…

- - -  

Ακόμα και η εκτέλεση ενός συμβολαίου μπορεί να αποδειχτεί τεράστιος πονοκέφαλος για μια ελληνική επιχείρηση. Το κόστος εφαρμογής σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ είναι το υψηλότερο παγκοσμίως. Γι΄αυτό και μεταξύ άλλων ο οργανισμός εισηγείται μέτρα για να μειωθεί ο χρόνος απονομής δικαιοσύνης και ζητά να απελευθερωθεί το καθεστώς που διέπει τις δικηγορικές αμοιβές.

 - - -

Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Την ίδια στιγμή που καταγράφονται τα παραπάνω, τα περιθώρια κέρδους σε ορισμένους κλάδους παραμένουν τεράστια, πολλαπλάσια άλλων χωρών, δείγμα ότι ο ανταγωνισμός δεν λειτουργεί επαρκώς, αν και όπως παραδέχεται ο ΟΟΣΑ η ύπαρξη μεγάλου αριθμού αυτοαπασχολούμενων μπορεί να «νοθεύει» τα δεδομένα.

 - - -

Εξίσου απογοητευτική, τέλος είναι η εικόνα σε ότι αφορά το πτωχευτικό δίκαιο. Η Ελλάδα έχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση σε ότι αφορά το χρόνο που απαιτείται για να ολοκληρωθεί μια διαδικασία πτώχευσης. Και το χειρότερο, ίσως, δεν είναι αυτό: βρίσκεται στην τρίτη χειρότερη θέση σε ότι αφορά το ποσοστό ανάκτησης αξίας μέσα από αυτή τη διαδικασία…

Οι αποτυχίες των μεταρρυθμίσεων σε δέκα γραφήματα (27/3/2016)

Ισχυρή μεσοπρόθεσμη τάση

Ήταν η 5^η του Φεβρουαρίου (του 2019) όταν το σύστημα των προσΕΚΜ έδωσε αγοραστικό σήμα για πρώτη φορά μετά τον Μάιο του 2018. Μάλιστα το σήμα δόθηκε αρκετά κοντά στο χαμηλό των 600 μονάδων του ΓΔ. Η αλήθεια είναι ότι αντιμετώπισα με δυσπιστία και σκεπτικισμό το σήμα αυτό αλλά η πραγματικότητα ήρθε κόντρα στη διάχυτη αρνητική χρηματιστηριακή διάθεση. Εκ των υστέρων θα μπορούσε να εξηγηθεί η νέα αυτή κατάσταση με την έξοδο (λέμε τώρα) από τα μνημόνια και την πτώση των επιτοκίων δανεισμού ή την επικείμενη εκλογή μιας νέας κυβέρνησης “φιλικής” στις αγορές όπως δείχνουν εδώ και καιρό οι δημοσκοπήσεις –η ερμηνεία πηγαίνει ανάλογα με το κόμμα στο οποίο θα ήθελε κανείς να πιστώσει το χρηματιστηριακό ράλλυ :).

Ξεκινώντας από την γενικότερη εικόνα, διαπιστώνουμε οπωσδήποτε την θετική εικόνα στους δυο μεγάλους ξένους δείκτες που πάντα επηρεάζουν την παγκόσμια χρηματιστηριακή αγορά. Ο DAX, παρότι βρίσκεται σε πολύμηνη πτωτική πορεία, έδωσε μια πολύ καλή απόδοση από το πρόσφατο χαμηλό του (αρχές του 2019) ενώ ο S&P500, αντέδρασε ισχυρά (και απρόσμενα θα έλεγα) στην μεγάλη βουτιά του τελευταίου τετραμήνου του 2018. Μέσα σε αυτά τα γενικότερα πλαίσια ο δικός μας ΓΔ βρήκε ευκαιρία να κάνει τη δική του καλή πορεία.

Για να μην μακρηγορούμε όμως με ότι συνέβη ας δούμε τα χαρακτηριστικά της μέχρι τώρα ανόδου τα οποία θα παίξουν ρόλο στην εξέλιξη της τάσης. Το σημαντικότερο στοιχείο είναι η γραμμή στήριξης της τάσης (σημειωμένη με μπλε χρώμα) που δοκιμάστηκε πολλές φορές και πάντα, όχι μόνο άντεχε, αλλά κάθε φορά έδινε και νέα ταχύτητα στην άνοδο. Η πορεία αυτή έχει “καθαρίσει” ήδη με αρκετές γραμμές αντίστασης (κυρίως οριζόντιες αλλά και μια πλαγιοκαθοδική) και δεν έχει επιτρέψει παρά μόνο δυο μικρές διορθώσεις της τάξης του 5% κυρίως στις Τράπεζες (ΑΛΦΑ, ΕΤΕ, ΠΕΙΡ). Ενισχυτικά της θετικής εικόνας αφενός η άμεση ακύρωση της υποψίας διόρθωσης που φάνηκε στον ADX και αφετέρου η υπέρβαση των ichimoku clouds στο εβδομαδιαίο διάγραμμα (στο παρελθόν η τυπική τιμή στο εβδομαδιαίο διάγραμμα έχει επιτυχίες σε σχέση με τα γιαπωνέζικα σύννεφα).  

Την ίδια καλή εικόνα βλέπουμε και στον δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης.

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στις Τράπεζες των οποίων ο αντιπροσωπευτικός δείκτης (ΔΤΡ) έχει σημειώσει υψηλότατη απόδοση (75% από τα χαμηλά του διπλού πυθμένα ή 55% από τις 5/2) και “ευθύνεται” κατά το μεγαλύτερο μέρος για τα κέρδη του ΓΔ. Η μόνη περίοδος στην οποία υπήρξε αμφισβήτηση της τάσης ήταν στο δεύτερο 15ήμερο του Μαρτίου αλλά η (μπλε) γραμμή τάσης λειτούργησε αποτελεσματικά (ώστε να μην δοθεί πωλητικό σήμα από το σύστημα Chande Kroll Stop –οριζόντια μπλε γραμμή). Η πλαγιοανοδική  αυτή γραμμή πρέπει να είναι σε παρακολούθηση στο επόμενο διάστημα.   

 Σχετικά:

1. Μια άνοδος που αποδείχτηκε... faux

2. Κίνησε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι κι ήταν ημέρα Σάββατο   
3. ΑΛΦΑ-ΔΤΡ: ανασκόπηση-επικαιροποίηση