Επί ξυρού ακμής ο ΓΔ

Θα έλεγα ότι για πρώτη φορά μετά από τις 720 μον. (τέλος Ιανουαρίου 2021) αμφισβητείται η δυνατότητα του ΓΔ να συνεχίσει την ανοδική του πορεία. Ήδη βρίσκεται σε δοκιμασία η γραμμή στήριξης του πλαγιοανοδικού καναλιού εξάμηνης διάρκειας (το κανάλι ορίζεται από τις παχιές μαύρες γραμμές). Ταυτοχρόνως βρίσκεται σε δοκιμασία και η οριζόντια στήριξη της περιοχής 850-860 μον. ενώ μόλις έχει διασπαστεί και ο ΚΜ των χαμηλών των 20 εβδομάδων (MAC 20, 20) όπως φαίνεται στο εβδομαδιαίο διάγραμμα. Επίσης είναι εμφανής και η δυσκολία που δημιουργεί σε κάθε προσπάθεια ανάκαμψης η γραμμή αντίστασης που ξεκινά από τις 14 Ιουνίου:

Στο ημερήσιο διάγραμμα μπορούμε επιπλέον να παρατηρήσουμε δυο χαρακτηριστικά:

α) ο εκθετικός και ο απλός ΚΜ10 χαμηλών (κόκκινες γραμμές) αποτελούν τα όρια κάθε ανοδικής αντίδρασης μετά το τελευταίο υψηλό (14/6)

β) μόλις ο CCI 20 ημερών μπαίνει σε υπερπωλημένη περιοχή δημιουργείται πυθμένας στον ΓΔ. Αυτό είναι ένα γενικότερο χαρακτηριστικό σε περιόδους ανόδου του ΓΔ αλλά δεν αποτελεί και κριτήριο για το τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον καθώς αν βρισκόμαστε σε έναρξη πτωτικής τάσης οι πυθμένες του CCI δεν θα σημαίνουν και πυθμένες στον διάγραμμα του ΓΔ.

Όσον αφορά το σύστημα "προσαρμοσμένων ΕΚΜ" που χρησιμοποιώ, στο βραχυπρόθεσμο τμήμα του έχει δώσει πωλητικό σήμα ενώ και το μεσοπρόθεσμο τμήμα του θα δώσει σήμα εξόδου με ενδεχόμενη διάσπαση και παραμονή κάτω από τις 850 μον. 

Δεν αποκλείεται να δούμε στήριξη στα συγκεκριμένα επίπεδα που θα δώσει είτε συνέχεια στο ράλλυ είτε ενδεχομένως και την δημιουργία σχηματισμού ΩΚΩ που θα δώσει για λίγες εβδομάδες αναστολή στην πτώση. Σε περίπτωση διάσπασης των τωρινών επιπέδων η πτώση θα ξεκινήσει άμεσα προς χαμηλότερα επίπεδα.

Προσοχή στις μετοχές ΟΤΕ, ΜΥΤ, ΔΕΗ, BIO αλλά και στον ΔΤΡ που επίσης βρίσκονται σε οριακά επίπεδα. 

 

Τα «κλεμμένα»

 

Υποθέστε ότι οι άνθρωποι ζουν για πάντα.

Κατά κάποιον περίεργο τρόπο, ο πληθυσμός κάθε πόλης χωρίζεται στα δυο: στους Υστερινούς και στους Τωρινούς.

Οι Υστερινοί ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει λόγος να βιαστούν να ξεκινήσουν μαθήματα στο πανεπιστήμιο, να μάθουν μια δεύτερη γλώσσα, να διαβάσουν Βολταίρο ή Νεύτωνα […] Οι Υστερινοί κάθονται στα καφέ, πίνουν τσάι και συζητούν για τις δυνατότητες της ζωής.

Οι Τωρινοί παρατηρούν ότι, αφού η ζωή τους θα είναι απεριόριστη, θα μπορέσουν να κάνουν ότι βάλουν με το νου τους. Θα επιλέξουν άπειρα επαγγέλματα, θα παντρευτούν άπειρες φορές, θα αλλάζουν την πολιτική τους τοποθέτηση επ’ άπειρον.[…]

Αν τύχει να συναντηθούν δυο Τωρινοί στην εξαγωνική Κρήνη του Τσέρινγκερ, συγκρίνουν τις ζωές στις οποίες διέπρεψαν, ανταλλάσσουν πληροφορίες και ρίχνουν ματιές στα ρολόγια τους. Όταν δυο Υστερινοί συναντιούνται στο ίδιο μέρος, αναλογίζονται το μέλλον και παρακολουθούν την παραβολική τροχιά του νερού.

Οι Τωρινοί και οι Υστερινοί έχουν ένα κοινό σημείο. Η απεριόριστη ζωή τους συνοδεύεται από απεριόριστο αριθμό συγγενών. Οι παππούδες δεν πεθαίνουν ποτέ, το ίδιο και οι προππαπούδες, οι θείες των θείων, οι θείοι των θείων, οι θείες των θείων των θείων, κ.ο.κ. Ολόκληρο το γενεαλογικό δέντρο είναι ζωντανό και δίνει συμβουλές.

[…]

Με το πέρασμα του χρόνου, ορισμένοι αποφάσισαν ότι ο μόνος τρόπος για να ζήσουν είναι να πεθάνουν. Με το θάνατο, άντρες και γυναίκες αποτινάζουν το βάρος του παρελθόντος. Οι λιγοστές αυτές υπάρξεις, με τους αγαπημένους τους συγγενείς να παρακολουθούν, βυθίζονται στα νερά της λίμνης της Κωνσταντίας ή ρίχνονται στο κενό από το Πόντε Λέμα…

      

Alan Lightman, Τα όνειρα του Αϊνστάιν

 

 

  

Πληθωρισμός: οι ανοησίες του Βερολίνου και η "επίθεση" Μπάιντεν

 Οι εμμονές και οι ιδεοληψίες των… πολλών Σόιμπλε του Βερολίνου υπονομεύουν την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας και κυρίως τη γρήγορη και δυναμική. Βλέποντας παντού πληθωρισμό διατηρούν σε στασιμότητα την Ευρώπη. Την ώρα που οι ΗΠΑ, με την πολιτική Μπάιντεν, βρίσκεται σε φάση επιθετικής επανεκκίνησης.

Ολοένα και περισσότεροι προειδοποιούν για τον κίνδυνο αυξημένου πληθωρισμού, την ώρα που υπάρχουν μεγάλες διαφωνίες ως προς τα αίτια των πληθωριστικών τάσεων αλλά και την πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί. Το Βερολίνο παραμένει κολλημένο στην δεκαετία του 1970 και στον εφιάλτη της Δημοκρατίας της Βαϊμάρη.

Από τους “εχθρούς του πληθωρισμού”, ωστόσο, κανείς δεν μας εξηγεί το πως θα τον αποφύγουμε. Για την αντιμετώπισή του καταγράφονται μεγάλες θεωρητικές, επιστημονικές και πολιτικές διαφωνίες.

Ο πληθωρισμός επέστρεψε σήμερα, ύστερα από αρκετά χρόνια στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς οικονομικού τύπου, παρότι για χρόνια κυρίως η συζήτηση που γινόταν, ιδίως στην Ευρώπη αφορούσε τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Γιατί αυτός κτυπούσε την πόρτα της.

Το Βερολίνο βεβαίως θέλει να ξεχνά όλη η Ευρώπη ότι τα φαινόμενα υπερπληθωρισμού έχουν πολύ περισσότερο να κάνουν με φαινόμενα βαθύτερης πολιτικής κρίσης ή κρίσης του κράτους που μεταφράζονται σε μια κατακόρυφη πτώση της εμπιστοσύνης στο χρήμα.

Πληθωρισμός: ένα οικονομικό φαινόμενο που ακόμη αναζητά ερμηνεία

Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που διαπερνούν τη συζήτηση για τον πληθωρισμό είναι ότι εξακολουθούμε να μην έχουμε μια συνεκτική θεωρία που να μπορεί να τον εξηγήσει, άρα να τον προβλέψει και κατά συνέπεια να επιτρέψει τη λήψη μέτρων για να τον αποφύγουμε.

Για την ακρίβεια δεν έχουμε ακόμη έναν ενιαίο τρόπο να τον μετρήσουμε, αφού είτε μιλάμε για τον δείκτη τιμών καταναλωτή, είτε για το βασικό πληθωρισμό, είτε για τους δείκτες που αφορούν τις τιμές παραγωγού, είτε για το πώς διαμορφώνουμε τους αποπληθωριστές που χρησιμοποιούμε στους εθνικούς λογαριασμούς υπάρχουν ανοιχτά μεθοδολογικά ζητήματα, ξεκινώντας από το πώς διαμορφώνουμε το «καλάθι» προϊόντων τις τιμές των οποίων παρακολουθούμε και τη σχετική βαρύτητά τους.

Ούτε είναι τυχαίο ότι ο πληθωρισμός είναι αρνητικός για διαφορετικές κοινωνικές ομάδες με διαφορετικούς τρόπους (και για ορισμένες δεν είναι πάντα αρνητικός). Για παράδειγμα μια αύξηση των τιμών των βασικών καταναλωτικών αγαθών πλήττει άνισα τους μισθωτούς – που βλέπουν τον πραγματικό μισθό τους να μειώνεται – και τις επιχειρήσεις που αύξησαν τις τιμές που μπορεί απλώς να αξιοποίησαν την αυξημένη ζήτηση για μια αναδιανομή εισοδήματος υπέρ τους.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο εάν αναλογιστούμε ότι και οι δύο βασικές θεωρίες για τον πληθωρισμό που έχουμε, σε μεγάλο βαθμό δεν έχουν επιβεβαιωθεί από ιστορικές τάσεις.

Για αρκετό διάστημα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κυριάρχησε μια «κεϋνσιανή» ερμηνεία για τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με αυτό το σχήμα το κλειδί βρισκόταν στην προσφορά. Ο πληθωρισμός των τιμών προερχόταν από την αύξηση των πρώτων υλών και των μισθών. Όσο η ζήτηση δεν υπερκάλυπτε την προσφορά, δηλαδή υπήρχε περιθώριο στην οικονομία να απασχοληθούν άνθρωποι που είναι άνεργοι ή να τεθεί σε λειτουργία αναξιοποίητο δυναμικό ή να διατεθούν αποθέματα, ο πληθωρισμός δεν αυξάνει. Αυτό θα γίνει όταν επιτευχθεί η πλήρης απασχόληση, οπότε θα υπάρξει ένα αυξητικό σπιράλ μισθών και τιμών. Με έναν τρόπο ένας ορισμένος πληθωρισμός είναι το τίμημα της πλήρους απασχόλησης και δουλειά των σχεδιαστών της οικονομικής πολιτικής και κυρίως των κεντρικών τραπεζών είναι να εξασφαλίζουν ότι αυτή η συνθήκη δεν θα ξέφευγε κάποια όρια.

Απέναντι σε αυτό το σχήμα διατυπώθηκε η μονεταριστική θεωρία για τον πληθωρισμό. Με βάση την κλασική διατύπωση του Μίλτον Φρίντμαν «ο πληθωρισμός είναι πάντα και παντού ένα νομισματικό φαινόμενο». Σύμφωνα με αυτό το σχήμα η αφετηρία πληθωριστικών τάσεων βρίσκεται στις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να τονώσουν την οικονομία και να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας μέσα από την αύξηση της προσφοράς χρήματος. Για τον Φρίντμαν η κλασική «κεϋνσιανή» θέση ότι μπορεί αυτός ο μηχανισμός να λειτουργήσει χωρίς υπέρμετρο πληθωρισμό, δεν έστεκε και αντίθετα αυτό που δημιουργήθηκε ήταν ένας φαύλος κύκλος όπου η αυξημένη προσφορά χρήματος, γινόταν αυξημένη ζήτηση για προϊόντα, άρα αυξημένες προσλήψεις (και αυξημένους μισθούς) και τελικά έναν φαύλο κύκλο αυξημένων τιμών για τα προϊόντα. Κατά συνέπεια θα πρέπει να αποδεχτούμε ένα «φυσικό ποσοστό πληθωρισμού».

Ωστόσο, οι θεωρίες αυτές δεν έχουν στη πραγματικότητα επιβεβαιωθεί. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ ανάμεσα στο 1993 και το 2019 ο μέσος όρος της ετήσιας αύξησης προσφοράς χρήματος ήταν 6,7% το χρόνο αλλά ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά μέσο 2,3% ετησίως. Μάλιστα, μετά το 2008 και την εκκίνηση προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης η προσφορά χρήματος αυξήθηκε κατά 9,6% ετησίως ενώ ο ΔΤΚ υποχώρησε στο 1,8%. Αυτό μάλλον διαψεύδει τη μονεταριστική θεωρία.

Την ίδια στιγμή η συσχέτιση υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανεργίας της κλασικής κεϋνσιανής θεωρίας (και που αποτυπώθηκε στην «καμπύλη Φίλιπς») επίσης δεν επιβεβαιώθηκε. Στην δεκαετία του 1970 η έκρηξη του πληθωρισμού συνδυάστηκε με αύξηση της ανεργίας.

Στην πραγματικότητα απέχουμε από το να έχουμε μια συνεκτική θεωρία του πληθωρισμού. Και αυτό γιατί αυτή θα έπρεπε να μη μένει απλώς στη σχέση προσφοράς και ζήτησης, σε συσχέτιση με την προσφορά χρήματος, την απασχόληση και το επίπεδο των μισθών, αλλά και να λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως η παραγωγικότητα (που διαχρονικά σημαίνει ότι τα προϊόντα σε επίπεδο αξιών γίνονται πιο φτηνά), η κερδοφορία (που με τη σειρά της επηρεάζει τις πολιτικές τιμών), και ο βαθμός χρηματιστικοποίησης της οικονομίας.

Η σημερινή συζήτηση και το διάχυτο άγχος για τον πληθωρισμό

Μέχρι και την ίδια την πανδημία άγχος για τον πληθωρισμό δεν υπήρχε. Ακόμη και στη διάρκεια του 2020 παρά την τεράστια αύξηση της προσφοράς χρήματος παγκοσμίως πληθωριστικές τάσεις δεν καταγράφηκαν. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις των «δυτικών» αναπτυγμένων κοινωνιών ανακοίνωσαν και επιπλέον πακέτα τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, από τα μεγάλα προγράμματα για τις υποδομές του Τζο Μπάιντεν μέχρι το Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως, το τελευταίο διάστημα άρχισαν να πληθαίνουν τα σημάδια ότι ο πληθωρισμός επανέρχεται στο προσκήνιο.

Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ τον Απρίλιο ήταν σε ρυθμό 4,2% σε σχέση με ένα χρόνο πριν και τον Μάιο αναμένεται επίσης να είναι ακόμη υψηλότερος, την ώρα που υπάρχουν εκτιμήσεις για τον βασικό πληθωρισμό στο 3,4%, το υψηλότερο επίπεδο από το 1993. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Μάιο ήταν στο 2% το υψηλότερο ποσοστό από το 2018. Στην Κίνα ο πληθωρισμός τον Μάιο κινείτο στο 1,3%, όμως εκεί η ανησυχία προέρχεται από τη ραγδαία αύξηση των τιμών παραγωγών, που εξαιτίας της αύξησης των πρώτων υλών, τον Μάιο έφτασε το 9%, πυροδοτώντας ανησυχίες και για τον πληθωρισμό παγκοσμίως, δεδομένης τις κεντρικής θέσης που κατέχουν τα κινεζικά προϊόντα στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.

Αυτοί που ανησυχούν για τον πληθωρισμό

Σε αυτό το φόντο ήδη υπάρχουν οι φωνές αυτών που ανησυχούν για τον πληθωρισμό και προτείνουν αλλαγή πλεύσης.

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο Λάρι Σάμερς, ο πρώην υπουργός οικονομικών επί Κλίντον, πρώην πρύτανης του Χάρβαρντ και πρώην βασικός οικονομικός σύμβουλος του Ομπάμα. Ο Σάμερς επιμένει με τις παρεμβάσεις του ότι υπάρχει πραγματικός πληθωριστικός κίνδυνος από το μέγεθος των οικονομικών μέτρων που έχει αποφασίσει ή προτείνει η κυβέρνηση Μπάιντεν. Και αυτό σημαίνει και παρεμβάσεις της FED και μέτρα ώστε η αύξηση της απασχόλησης να μη σημαίνει αύξηση μισθών και γενικά αποφυγή μέτρων που να αυξάνουν τις τιμές.

Από τη μεριά του ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και εμπνευστής της «εσωτερικής υποτίμησης», από τον Φεβρουάριο επιμένει ότι με το «πακέτο Μπάιντεν» υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να αυξηθεί ο πληθωρρισμός, ενώ πρόσφατα επέμεινε ότι είναι πιθανό όλα αυτά να οδηγήσουν σε πίεση για αύξηση των μισθών που με τη σειρά της θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών και τελικά πληθωρισμό.

Αυτοί που δεν ανησυχούν

Για άλλους οικονομολόγους δεν υπάρχει πραγματικός λόγος ανησυχίας. Μια τέτοια περίπτωση είναι ο νομπελίστας Πωλ Κρούγκμαν που επιμένει ότι είναι υπερβολικός ο φόβος και ότι μπορεί να υπάρχουν κάποια συγκυριακά προβλήματα, αλλά αυτά έχουν να κάνουν ακριβώς με το ότι η αμερικανική οικονομία είναι σε φάση επανεκκίνησης. Κατά συνέπεια η πιθανότητα «υπερθέρμανσης» της αμερικανικής οικονομίας είναι υπαρκτή, αλλά σίγουρα δεν αποτελεί βεβαιότητα. Για τον Κρούγκμαν τα όποια προβλήματα αποτυπώνονται δεν μπορούν να συγκαλύψουν τον βασικό παράγοντα αισιοδοξίας που είναι ότι η πανδημία υποχωρεί την ώρα που ανακάμπτει η οικονομία.

Από τη μεριά της η Στέφανι Κέλτον, η θεωρητικός της εκλαΐκευσης της «Σύγχρονης Νομισματικής Θεωρίας», επιμένει ότι υπάρχουν πλήθος μέτρα με τα οποία μπορεί η αμερικανική κυβέρνηση να απαντήσεις στις όποιες πληθωριστικές πιέσεις μπορεί συγκυριακά να υπάρξουν. Αυτές ξεκινούν από επιθετικές παραλλαγές «βιομηχανικής πολιτικής» που θα εξασφαλίσουν ότι θα καλυφθεί το όποιο παραγωγικό κενό φαινομενικά δημιουργεί η αυξημένη ζήτηση έως την αύξηση της μετανάστευσης, που θα εξασφαλίσει ότι δεν θα υπάρχει έλλειψη εργαζομένων αλλά και τη συνέχεια της μεταρρύθμισης στην υγεία, ώστε να μειωθεί η συνολική δαπάνη προς τη βιομηχανία της περίθαλψης που πιέζει προς τα πάνω τις τιμές.

Πληθωρισμός: οι ανοησίες του Βερολίνου και η "επίθεση" Μπάιντεν

Η Ακρίβεια, ο Στασιμοπληθωρισμός και η Ευημερία των Αριθμών

Τις τελευταίες μέρες στο σύνολο του τύπου υπάρχουν εκτεταμένα δημοσιεύματα που διαπιστώνουν και προαναγγέλλουν σημαντικές αυξήσεις στις τιμές βασικών ειδών. Αυτά περιλαμβάνουν βασικά είδη διατροφής όπως το ψωμί, το λάδι και ο καφές και σημαντικές παροχές όπως η ηλεκτρική ενέργεια. Το πρόβλημα με τις ανατιμήσεις είναι ότι συμβαίνουν σε μια χώρα που τα ποσοστά καταγεγραμμένης ανεργίας είναι στο 15% ενώ για πολλούς, όπως ο γράφων, η πραγματική ανεργία ξεπερνά το 25% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Επιπλέον, οι ανατιμήσεις λαμβάνουν χωρά σε συνθήκες ισοπέδωσης των μισθών και κατεδάφισης των εργασιακών σχέσεων με το πρόσφατο νομοσχέδιο Χατζηδάκη. Αυτές οι διαπιστώσεις δεν επισημαίνουν μόνο ένα νέο κύκλο προβλημάτων για το λαϊκό νοικοκυριό έχουν και σημαντικές οικονομικές προεκτάσεις. Για τα ορθόδοξα οικονομικά πληθωριστικές πιέσεις σε μια χώρα με ισοπεδωμένη αγορά εργασίας και ποσοστά ανεργίας της τάξης του 15% δεν θα έπρεπε να υπάρχουν. Επιπλέον, είναι δύσκολο να επικαλεστεί κανείς πυροδότηση πληθωριστικών προσδοκιών λόγω των δημοσιονομικών ελλειμμάτων αφού αφορούν τις εξαιρετικές συνθήκες της πανδημίας. Κοντολογίς, η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι. Σε πολλούς εκ των πρεσβυτέρων μελών της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ είναι βέβαιο ότι η επάνοδος πληθωριστικών πιέσεων φέρνει μνήμες - εφιάλτες από τη κρίση του 1970. Τότε είχαμε αναιμική μεγέθυνση/ανάπτυξη, με σημαντικό πληθωρισμό, ένα φαινόμενο που στα οικονομικά περιγράφεται με τον όρο «στασιμοπληθωρισμός».

Η κυβέρνηση βέβαια διαφωνεί. Λέει ότι στο δεύτερο τρίμηνο του 2021 η οικονομική μεγέθυνση είναι 16,2 % (έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2020) κάτι που σημαίνει ότι η «στασιμότητα αποτελεί παρελθόν», η «οικονομία έχει πάρει μπρος για τα καλά», άρα οι όποιες πληθωριστικές πιέσεις θα είναι παροδικές. Αποδίδει δε τις ανατιμήσεις σε διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας διεθνώς λόγω της πανδημίας. Έχει δίκιο; Κατά τη γνώμη μου όχι. Ο λόγος είναι ότι τα στοιχεία του δεύτερου τριμήνου του 2021 ακόμη και αν είναι ακριβή είναι παραπλανητικά επειδή συγκρίνονται με το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Δηλαδή, με ένα διάστημα lock down όπου η οικονομική ύφεση άγγιξε το 14%. Όμως ακόμα και σε κανονικές συνθήκες οποιοσδήποτε ισχυρισμός αναστροφής μιας οικονομικής ύφεσης απαιτεί τουλάχιστον τρία τρίμηνα ισχυρής οικονομικής μεγέθυνσης/ ανάπτυξης. Από την κυβέρνηση αντιτείνουν ότι τα αποτελέσματα του τριμήνου είναι ποιο αισιόδοξα από ότι νομίζουμε διότι η μεγέθυνση βασίσθηκε στην αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών. Τους διαψεύδει όμως η ίδια η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ. Η αύξηση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου ήταν 12.9%, όμως οι πάγιες επενδύσεις ήταν μόλις 2,5 δις ευρώ το αντίστοιχο διάστημα. Ως γνωστόν οι πάγιες επενδύσεις στην ελληνική οικονομία τη τελευταία δεκαετία είναι ισχνές και δεν υπερβαίνουν το 6% του ΑΕΠ. Με δύο λόγια μιλάμε για 300 εκ. ευρώ αύξηση των παγίων επενδύσεων. 

Ακόμα πιο έωλο είναι το επιχείρημα περί εξαγωγών. Όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα Capital είχαμε αύξηση εξαγωγών «αγαθών και υπηρεσιών 22,6%» το δεύτερο τρίμηνο του 2021 όμως το ίδιο διάστημα η αύξηση των εισαγωγών ήταν σχεδόν ισόποση (22,5%). Αυτό σημαίνει ότι το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε ελλειμματικό και ελαφρά επιδεινώθηκε. Έτσι η όποια αύξηση του ΑΕΠ προήλθε σχεδόν εξ ολοκλήρου από την αύξηση της κατανάλωσης κατά 12.1% και ειδικότερα της κατανάλωσης της «γενικής κυβέρνησης» κατά 16.1%. Η εξάρτηση της όποιας οικονομικής μεγέθυνσης από την κατανάλωση των οικονομικά ισχυρότερων τμημάτων του πληθυσμού και τη δημόσια κατανάλωση είναι το μεγάλο εμπόδιο της επανόδου της ελληνικής οικονομίας σε συνθήκες κανονικής συσσώρευσης. Η συνεχής πριμοδότησή της με φοροαπαλλαγές και ελλείμματα του προϋπολογισμού είναι μια πολιτική με κοντά ποδάρια. Ο λόγος είναι ότι η παραγωγική δυναμικότητα και συνακόλουθα οι δυνητικοί ρυθμοί μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας έχουν περιορισθεί στα δέκα χρόνια της κρίσης. Αυτός είναι και ο λόγος που με την επάνοδο σε μια σχετική κανονικότητα το δεύτερο τρίμηνο του 2021, γιατί αυτό αντανακλά το 16,2% μεγέθυνση, αμέσως εμφανίσθηκαν πληθωριστικές πιέσεις. 

Με άλλα λόγια, θεωρώ πιθανότερο, αντίθετα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, την εξασθένιση των ρυθμών μεγέθυνσης και την επιμονή των πληθωριστικών πιέσεων το επόμενο διάστημα. Το πέρασμα της οικονομίας σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού είναι το πιθανότερο σενάριο και όχι η «αποκλιμάκωση των τιμών μέχρι τις γιορτές» όπως δήλωσε ο κ. Γεωργιάδης. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η κυβέρνηση μελετά την αντιμετώπιση της ακρίβειας με την αγαπημένη της τακτική, τις φοροαπαλλαγές (μείωση ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ κλπ.). Είναι μια εντελώς λανθασμένη πολιτική που επιδιώκει τη συντήρηση της κατανάλωσης των μεσαίων και ανώτερων εισοδηματικών στρωμάτων ευελπιστώντας να συντηρήσει έτσι τους αναπτυξιακούς ρυθμούς. Δεδομένης όμως της μείωσης της παραγωγικής δυναμικότητας της οικονομίας, όπως προανέφερα, το αποτέλεσμά της θα είναι να φέρει το στασιμοπληθωρισμό μια ώρα αρχύτερα.

Nikos Stravelakis, National & Kapodistrian University of Athens Department Member

Σχετικά

1. Το φάντασμα του πληθωρισμού και τι σημαίνει για τις επενδύσεις

2. Ο ρόλος της ΕΚΤ σε τεντωμένο σχοινί

3. Ο λέων του πληθωρισμού ως γατάκι

4. Πληθωρισμός: κίνδυνος για την "οικονομία" ή για τις εργαζόμενες τάξεις;

5. Ο τρόπος μείωσης του πληθωρισμού οδήγησε σε συνεχή μείωση του μεριδίου των μισθών στο ΑΕΠ

6. Ακρίβεια και πληθωρισμός: επιχείρηση αντίστροφης αναδιανομής εισοδήματος

Σε φάση διόρθωσης

Εξετάζοντας το διάγραμμα του ΓΔ θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτός εξακολουθεί να βρίσκεται σε μεσοπρόθεσμη ανοδική πορεία που όμως διακόπτεται για δεύτερη φορά από ένα βραχυπρόθεσμο πλαγιοκαθοδικό κανάλι (όπως και το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου). Η συμπεριφορά του στο κανάλι αυτό θα δώσει και την επόμενη κίνηση προς υψηλότερα επίπεδα με την προϋπόθεση φυσικά της διάσπασης της πάνω γραμμής του καναλιού και την υπέρβαση του πρόσφατου υψηλού.

Στην περίοδο του τελευταίου μηνός οι μετοχές που στήριξαν τον ΓΔ ήταν 

η ΕΕΕ

ο ΟΤΕ

 

και ο ΟΠΑΠ

Η ΔΕΗ (DEHr) και η ΓΕΚΤΕΡΝΑ (HRMr) αντιμετωπίζουν δυσκολίες αν και εξακολουθούν να είναι ανοδικές ενώ η ΕΛΛΑΚΤΩΡ (HELr) και ΤΕΝΕΡΓ (TENr) έχουν εδώ και καιρό πάψει να δίνουν τις αποδόσεις που μας έχουν συνηθίσει.

Τέλος, ο ΔΤΡ (στο διάγραμμα, σε δεύτερο πλάνο, φαίνεται και ο ΓΔ) αντιμετωπίζει παλαιό υψηλό του το οποίο συνέπεσε με δυο ΑΜΚ (ΠΕΙΡ και ΑΛΦΑ) που ήταν φυσικό να του περιορίσουν την κίνηση. 

 

 

Γκαιμπελισμός, ανώτατο στάδιο τής δημοσιογραφίας

 

(Επαναδημοσίευση παλαιότερου άρθρου μου του Μαρτίου του 2012 στο capitalblogs.gr)

 

Συνήθως οι υποστηρικτές τής άποψης πως «οι ΔΥ είναι πολλοί και κοστίζουν ακριβά» –άρα είναι υπεύθυνοι για το υπέρογκο χρέος- αρκούνται σε αφοριστικά και αναπόδεικτα συμπεράσματα (ενίοτε, οι "καλοί" υποστηρικτές ανταμείβονται κιόλας -η πρόσληψη στην συγκεκριμένη Α.Ε. τού ΔΗΜΟΣΙΟΥ, το οποίο τόσο πολύ κατηγορεί ο εν λόγω κύριος, να έγινε μέσω ΑΣΕΠ;). Τελευταία βρέθηκαν και κάποιοι που προσπαθούν να μάς παρουσιάσουν «στοιχεία» υποστηρικτικά αυτής τής άποψης. Σε μια τέτοια περίπτωση  θα αναφερθούμε μέσα από δύο παραδείγματα για να καταλάβουμε τι είδους στοιχεία χρησιμοποιεί η προπαγάνδα των κυρίαρχων ΜΜΕ.

Κατασκευή 1^η - Ο αριθμός των ΔΥ

Επειδή δεν υπάρχει κανένα επίσημο στοιχείο που να αποδεικνύει πως οι ΔΥ στην Ελλάδα είναι πολλοί ο δημοσιογράφος κ. Κ. Στ. ανακάλυψε έναν τρόπο (*). Λέει επ’ αυτού:

«Σύμφωνα με τα στοιχεία τού ΟΟΣΑ ο Έλληνας φορολογούμενους πληρώνει τις μεγαλύτερες αναλογικά δαπάνες για μισθούς στον δημόσιο τομέα απ’ όλο τον πολιτισμένο κόσμο». Προτείνει δε ως λύση –τι άλλο- «την δραστική μείωση τού κράτους».

Για να στηρίξει τον ισχυρισμό του για τον μεγάλο αριθμό ΔΥ στην Ελλάδα χρησιμοποιεί και ένα ραβδόγραμμα από το κείμενο τού ΟΟΣΑ Greece at a Glance Policies for a Sustainable Recovery (σελ. 4). Στο διάγραμμα αυτό ο αρθρογράφος βάζει τίτλο «Εργαζόμενοι στο Δημόσιο ως % τού συνόλου των εργαζομένων». Βλέποντας κανείς τις μπάρες θα έβγαζε –με την βοήθεια και τού κειμένου τού κ. Κ. Στ.- το συμπέρασμα πως έχουμε τόσους πολλούς ΔΥ όσους και στις χώρες τής Σκανδιναβίας. Καλό το τρυκ αλλά θα ρωτήσω: γιατί ο κ. Στ. χρησιμοποιεί την αναλογία εργαζόμενοι στο Δημόσιο/σύνολο εργαζομένων και όχι εργαζόμενοι στο Δημόσιο/συνολικός πληθυσμός τής χώρας όπως είναι το λογικό; –εκτός και αν το κράτος υπάρχει μόνο για τούς… μισθωτούς. Και γιατί δεν παίρνει υπόψη του το συμπέρασμα στο οποίο ο ίδιος ο ΟΟΣΑ, σε άλλη του αναφορά καταλήγει;

«Greece has one of the lowest rates of public employment among OECD countries, with general government employing just 7.9% of the total labour force in 2008 . This is a slight increase from 2000, when the rate was 6.8%. Across the OECD area, the share of government employment ranges from 6.7% to 29.3%, with an average of 15%.»

Government at a Glance 2011 (σελ. 2)

Είναι απλό. Επειδή έτσι δεν «βγαίνει» η προπαγάνδα. Στην Ελλάδα

α) το ποσοστό απασχόλησης είναι από τα χαμηλότερα τής Ευρωζώνης (57% -το 2002- έναντι 66% στην ΕΕ-15 και 74% στην Σουηδία) και

β) το ποσοστό των μισθωτών στον συνολικό πληθυσμό είναι το μικρότερο στην Ευρώπη αφού έχουμε πολλούς εισοδηματίες, εμπόρους και αυτοαπασχολούμενους (για το ποσοστό αυτοαπασχολούμενων στο Entrepreneurship and the Theory of Taxation των M. Henrekson και T. Sanandaji, σελ. 8).

Στην περίπτωση τής Ελλάδας ο παρονομαστής τού κλάσματος μισθωτοί Δημοσίου/σύνολο μισθωτών είναι ο μικρότερος δυνατός, άρα το κλάσμα γίνεται πολύ μεγάλο. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο «βολεύει» τον δημοσιογράφο.

▪ Από την άλλη πλευρά, -πιθανώς επειδή δεν συμφέρει- δεν έχει… πληροφορηθεί και την Μελέτη για τις μισθολογικές εξελίξεις στο Δημόσιο που εκπόνησε η ICAP για το ΥπΟικ.

Στην μελέτη αυτή θα μπορούσε κανείς να βρει τον ακριβή αριθμό ΔΥ από το 2006 και μετά (αριθμό τον οποίο οι κυβερνητικοί μάς έλεγαν πως δεν γνώριζαν). Έτσι δεν θα είχε ανάγκη να φαντάζεται 1 ή 1,5 εκατ. ΔΥ. Στην σελίδα 178 αναφέρεται:

Στο τέλος τού (εκλογικού) έτους 2009 υπηρετούσαν στο Δημόσιο

Μόνιμοι ΔΥ (πλην ενστόλων)	544.964
Έκτακτο προσωπικό	77.773
Ένστολοι	149.217
Σύνολο	771.954

 

Στο τέλος τού 2010 υπηρετούσαν στο Δημόσιο

Μόνιμοι ΔΥ (πλην ενστόλων)	513.351
Έκτακτο προσωπικό	48.303
Ένστολοι	154.343
Σύνολο	715.997

Στην κατηγορία «Μόνιμοι ΔΥ (πλην ενστόλων)» περιλαμβάνονται και δικαστές, διπλωμάτες, γιατροί, καθηγητές ΑΕΙ και ΤΕΙ.

Ενδεικτική κατανομή ΔΥ (πλην εκτάκτων)

Κατηγορία φορέα	Προσωπικό (31/12/2010)
Κεντρικές Υπηρεσίες, Περιφερειακές Υπηρεσίες, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Υπάλληλοι Δικαστηρίων και Φυλακών	90.092
Εκπαιδευτικοί (όλων των βαθμίδων)	180.083
ΑΕΙ και ΤΕΙ (Διοικητικό και Τεχνικό προσωπικό)	12.284
Νοσοκομεία (Νοσηλευτικό, Διοικητικό, Τεχνικό προσωπικό)	75.791
Ιατροί ΕΣΥ	12.773
Λοιπά ΝΠΔΔ	35.505
ΟΤΑ (α΄ και β΄ βαθμού)	93.194
	499.722
Σώματα ασφαλείας	71.446
Στρατιωτικοί	82.897
Δικαστές	3.672
	158.015
Γενικό Σύνολο	657.737

▪ Στην σελίδα 50 τής εν λόγω Μελέτης θα μπορούσε να δει επίσης ότι:

«Ο […] κλάδος τής δημόσιας διοίκησης-άμυνας-κοινωνικής ασφάλισης δεν διαφοροποιείται ιδιαίτερα στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη […] η ίδια κατηγορία περιλαμβάνει και τούς απασχολούμενους στην άμυνα και στα σώματα ασφαλείας η οποία στην περίπτωση τής Ελλάδας αφορά δυσανάλογα μεγάλο αριθμό απασχολουμένων.[Στην Ελλάδα το ποσοστό των ένστολων] στις 31/12/2009 ανερχόταν […] στο 3,4% τού μονίμως απασχολούμενου δυναμικού [ενώ] στο Ηνωμένο Βασίλειο […] σε 1,8% […] στην Ιρλανδία 1,4% […] σε άλλες χώρες τής Ε.Ε. θέτουν το συγκεκριμένο όριο χαμηλότερα τού 1%...»

Και επειδή κάποιοι λένε πως «οι πολλοί κρύβονται στο ευρύτερο Δημόσιο», στην σελίδα 57 τής ίδιας Μελέτης υπάρχει η απάντηση. Στην απασχόληση στην Γενική Κυβέρνηση και στις Δημόσιες Επιχειρήσεις η Ελλάδα βρίσκεται στην 10η θέση σε 18 χώρες τής ΕΕ.

▪ Όμως ενώ οι γκαιμπελίσκοι μιλούν αστήριχτα για «πολλούς» ΔΥ, “παραδόξως”, δεν βλέπουν το οφθαλμοφανές: ότι οι ένστολοι είναι τουλάχιστον 70% πάνω από τον μ.ο. τής ΕΕ (πχ. "Νέα Αστυνομία", Οκτ. 2010, σελ. 5). Κάτι που σημαίνει πως το μισθολογικό κόστος τού Δημοσίου επιβαρύνεται τουλάχιστον 1% τού ΑΕΠ επιπλέον κατ’ έτος. Φυσικά δεν βλέπουν, επίσης, ότι οι ένστολοι από τούς 135.728 το 2006, έφτασαν τούς 154.343 το 2010 (αύξηση 13,7% ή σε απόλυτο αριθμό 18.615). Ακριβοί στα πίτουρα…

Να γίνουμε και πιό συγκεκριμένοι. Σύμφωνα με την μελέτη (παρεμπιπτόντως: ζητώ συγγνώμη από τούς "παπαγάλους" που χρησιμοποιώ στοιχεία και δεν αναπαράγω τα ψέμματά τους) Public administration employment  in 17 OECD nations from 1995 to 2005 (σελ. 14) η Ελλάδα έχει χαμηλότατη αναλογία ΔΥ στον τομέα τής Διοίκησης, τής Υγείας και τής Παιδείας:

 ▪ Για λόγους προπαγάνδας, υποψιάζομαι, πως κανείς δεν έχει «ανακαλύψει» αυτό που έχουν ανακαλύψει οι συγγραφείς τού The size and performance of public sector activities in Europe (H. Handler, B. Koebel, Ph. Reiss, M. Schratzenstaller).

Στην μελέτη αυτή, όπως σημειώνουν οι συγγραφείς, ο αριθμός των ΔΥ υπολογίζεται ως ποσοστό τού πληθυσμού ηλικίας 15 έως 64 χρόνων: «on the total population between 15 and 64 years». Με βάση αυτή την λογική λοιπόν καταλήγουν στο συμπέρασμα:

«While the Scandinavian countries and France have the largest public sectors, with a share of public sector employment in the total labour force of more than 20% in 2002, public employment in Greece, Ireland, the Netherlands, and Germany was about half that share» (σελ. 4)

και κατατάσσουν την Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις τής Ευρωζώνης όσον αφορά στην αναλογία αριθμός ΔΥ/ενεργός πληθυσμός:

▪ Επειδή μάλιστα οι Γάλλοι προαλείφονται για εκσυγχρονιστές τής Δημόσιας Διοίκησης τής Ελλάδας ας κρατήσουμε τον αριθμό των ΔΥ της Γαλλίας:

«France (population: 65 million) has three branches of the civil service (central government, local government and hospital). Together, these branches employ 5,2 million people. Nearly half are employed by the central government civil service, 31% by the local government civil service and 20% by the hospital civil service.»

ενώ για την Ελλάδα:

«Number of public sector employees: 369,800 (with 25% in central administrations, 23% in local government and 52% in public-law establishments)»

Πηγή: Administration and the Civil Service in the EU 27

▪ Και μια σύγκριση με την Ιρλανδία:

Το τέλος τού Μνημονίου, το 2014, η Ιρλανδία θα το βρει με 23,3 χιλ. στρατιωτικούς/αστυνομικούς (μειωμένους κατά 9,2% σε σχέση με το 2008) και 270,8 πολιτικούς ΔΥ (μειωμένους κατά 7,8%). Για να φτάσει η Ελλάδα αυτές τις αναλογίες των ΔΥ ως προς τον πληθυσμό τής χώρας θα πρέπει να διώξει 75 χιλ. στρατιωτικούς/αστυνομικούς και να προσλάβει 150 χιλ. πολιτικούς ΔΥ! Τα στοιχεία για την Ιρλανδία στο http://www.irisheconomy.ie/index.php/2012/08/09/trends-in-public-sector-numbers/

 

▪ Σύνολο απασχολούμενου προσωπικού στο Δημόσιο ΚΑΙ στις ΔΕΚΟ  (εφημερίδα Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 17.7.2012)

Κατασκευή 2^η – Το μισθολογικό κόστος των ΔΥ

Η προπαγάνδα έχει ανάγκη να περάσει πως «ο Έλληνας φορολογούμενους πληρώνει τις μεγαλύτερες αναλογικά δαπάνες για μισθούς στον δημόσιο τομέα απ’ όλο τον πολιτισμένο κόσμο».

Και πρέπει να το «αποδείξει». Έστω και με κανένα ψεμματάκι. Λέει ο κ. Κ. Στ.:

«40-45 δισ. Ευρώ για μισθούς και συντάξεις…»

επικαλούμενος “στοιχεία” τού Προϋπολογισμού τού 2010. Παρουσιάζει μάλιστα και πίνακα («Πίνακας 3.1 Δαπάνες τακτικού Π/Υ») στον οποίο φαίνονται οι σχετικές δαπάνες. Όμως ο προϋπολογισμός αυτός (που καταρτίστηκε τον Νοέμβριο τού 2009) δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Εγώ αντιγράφω από την Εισηγητική Έκθεση τού Προϋπολογισμού 2012 (σελ. 60, 66 και 67) τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες τού 2010.

	«Προϋπολογισμός» Κ. Στ.	Πραγματοποιηθείσες δαπάνες
Μισθοί κλπ αποδοχές ΔΥ	19.310	15.658
Συντάξεις ΔΥ	7.069	6.253
Μισθοί & συντάξεις ΔΥ	26.379	21.911
Ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική προστασία (κυρίως επιχορηγήσεις συντάξεων και προνοιακά επιδόματα του ΙΤ)	16.488	15.318
Σύνολο	42.867	38.229

Έτσι ο αρθρογράφος, αφενός αυξάνει ετσιθελικά κατά 4,5 δισ.€, από 21,9 σε 26,4 δισ. € (δλδ. κατά 20%!) τις Μισθολογικές δαπάνες τού Δημοσίου, αφετέρου δίπλα στα μισθολογικά έξοδα τού Δημοσίου «κολλάει» και τις Επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά Ταμεία (ΟΓΑ, ΙΚΑ κλπ) αλλά και τις Δαπάνες Κοινωνικής Προστασίας που, φυσικά, δεν έχουν καμμία σχέση με το μισθολογικό κόστος των ΔΥ (βέβαια άλλοι για να βγάλουν 1,5 εκατ. τούς ΔΥ δεν δίστασαν να συνυπολογίσουν στους ΔΥ και τούς… φαντάρους). Άνετα ο βιαστικός ή ο απρόσεχτος αναγνώστης μπορεί να φτάσει στο συμπέρασμα που θέλει ο «καλοθελητής»:

«οι μισθοί και οι συντάξεις τού Δημοσίου [δλδ. των ΔΥ] φτάνουν τα 40-45 δισ. ευρώ σε ένα σύνολο εσόδων 50 δισ. ευρώ.»(**)

Η αλήθεια είναι, όπως φαίνεται από τα στοιχεία τής EUROPEAN COMMISSION (Statistical Annex of European Economy), πως το μισθολογικό κόστος των ΔΥ στην Ελλάδα είναι ΑΚΡΙΒΩΣ στον μ.ο. τής ΕΕ ως ποσοστό τού ΑΕΠ (ένα δίκαιο, νομίζω, μέτρο σύγκρισης).

Να και ένας ωραίος συγκριτικός Πίνακας με οικονομικά στοιχεία τής Ελλάδας και τής ΕΕ -στην οποία θέλουμε να είμαστε μέλη, τρομάρα μας:

Δημόσιες δαπάνες και έσοδα % τού ΑΕΠ (Μέσος όρος 1995-2009)
	ΕΕ 15	Ελλάδα	Διαφορά
Δημόσιες δαπάνες	47,8	45,3	-2,5
Μισθοί και συντάξεις Δημοσίων Υπαλλήλων	10,8	10,9	+0,1
Δαπάνες εκπαίδευσης	5,2	2,9	-2,3
Δαπάνες υγείας	6,4	4,4	-2,3
Δαπάνες κοινωνικής προστασίας	18,8	17,2	-1,6
Τόκοι δημοσίου χρέους	3,6	6,6	+3,0
Άμυνα	1,6	2,6	+1,0
Δημόσια έσοδα	45,5	39,3	-6,2
Έσοδα από φόρους και ασφ. Εισφορές	41,3	34,1	-7,2

(Από το: «Η δημοσιονομική κρίση και ο κοινωνικός μισθός στην Ελλάδα», τού Θανάση Μανιάτη)

Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε την διαφορά στην παραοικονομία (25% στην Ελλάδα, 15% ο μ.ο. στην ΕΕ), το μισθολογικό κόστος τού Δημοσίου στην Ελλάδα κατεβαίνει στο 9,9% τού ΑΕΠ, δλδ. μια μονάδα κάτω από τον μ.ο. τής ΕΕ (ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως θα μπορούσε να ήταν 8,9% αν δεν είχαμε ένστολους 70% πάνω από τον μ.ο. της ΕΕ). Κι αυτό λέγεται κατά τον αρθρογράφο «μεγαλύτερες αναλογικά δαπάνες για μισθούς στον δημόσιο τομέα απ’ όλο τον πολιτισμένο κόσμο». Με μια άλλη οπτική, στην Ελλάδα το μισθολογικό κόστος τού κατασταλτικού βραχίονα τού κράτους (ένστολοι, δικαστές) ήταν το 3,5% τού ΑΕΠ ενώ ο μ.ο. στην ΕΕ ήταν 2% (δλδ 73%! μεγαλύτερο από το μέσο ευρωπαϊκό κόστος). Από την άλλη, το μισθολογικό κόστος του υπόλοιπου κράτους (δλδ τής Δημόσιας Διοίκησης, της Υγείας και της Παιδείας) ήταν στο 7,3% τού ΑΕΠ όταν  μ.ο. στην ΕΕ ήταν 8,8% (δλδ 17% μικρότερο από το μέσο ευρωπαϊκό κόστος). Αρθρογράφοι όπως ο Κ. Στ. δεν μπορούν(;) να δουν και κάτι ακόμη: ότι το κράτος εισέπραττε επί χρόνια φόρους και εισφορές 7,2% τού ΑΕΠ λιγότερους από τον μ.ο. τής ΕΕ-15. 

Επίσης, ενώ όμως πολύ εύκολα μπορεί να ανακαλύπτει μισθολογικά κονδύλια που δεν υπάρχουν, από την άλλη… δυσκολεύεται να δεί ότι το 51,5% τού τακτικού προϋπολογισμού τού 2011 πηγαίνει στην εξυπηρέτηση τού χρέους (Εισηγητική Έκθεση Π/Υ οικ. Έτους 2011, σελ. 77).

Κατασκευή 3^η - Πόσο «σοβιετικό» είναι το ελληνικό κράτος;

Και συνεχίζει ο ίδιος κύριος με το ευφυολόγημα που μάς λανσάρουν το τελευταίο διάστημα:

«…Ελλάδα [η] τελευταία σοβιετική οικονομία τής Ευρώπης»

«Σοβιετική οικονομία» με αναλογία στο ΑΕΠ μισθωτή εργασία/κεφάλαιο στο 35/65 (στην ΕΕ 45/55);

«Σοβιετική οικονομία» με αναλογία στην συμμετοχή σε φόρους μισθωτή εργασία/κεφάλαιο στο 55/45;

«Σοβιετική οικονομία» με πραγματικό φορολογικό συντελεστή (ITR) στο κεφάλαιο 16% (μ.ο. στην ΕΕ 32%);

«Σοβιετική οικονομία» με 25% εισφοροδιαφυγή;

«Σοβιετική οικονομία» με το 30% τού ΦΠΑ να μην αποδίδεται;

«Σοβιετική οικονομία» με ανείσπρακτους φόρους/εισφορές 40 δις€;

«Σοβιετική οικονομία» με εργαζόμενους που δεν δικαιώνονται ποτέ από τα δικαστήρια και εργάζονται «από ήλιο σε ήλιο» χωρίς να αμείβονται όχι μόνο υπερωρίες αλλά και μισθούς;

«Σοβιετική οικονομία» με επιχειρηματίες που κατασπάραξαν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών Ταμείων;

«Σοβιετική οικονομία» με τις χαμηλότερες δαπάνες στην ΕΕ σε δημόσια παιδεία και υγεία;

«Σοβιετική οικονομία» όπου το κεφάλαιο μπορεί

να μεταφέρει άνετα και αφορολόγητα τα κέρδη του στο εξωτερικό μέσω transfer pricing και offshore εταιρειών;

να χτίζει ξενοδοχεία «πάνω στο κύμα»;

να χτίζει και να πουλά 1,5 εκατ. τ.μ. παράνομους ημιυπαίθριους χώρους;

να λειτουργεί χιλιάδες παράνομες και αδήλωτες επιχειρήσεις;

να χτίζει παράνομα ολόκληρες εκτάσεις (όπως ο “Ελαιώνας” και πάμπολλες καμμένες δασικές εκτάσεις);

να πτωχεύει δολίως όποτε θέλει;

να κάνει στην Ελλάδα το 0,3% των επενδύσεων τής ΕΕ αλλά να εισπράττει το 5% των κερδών τής ΕΕ;

να εισπράττει σε 26 χρόνια (από το 1985 έως το 2011) τόκους 221 δις€ αντί να πληρώνει φόρους;

Μάλλον για τον πιό άγριο και τον πιό αρπακτικό καπιταλισμό μοιάζει η «σοβιετική» Ελλάδα.

---

(*) Υπάρχουν και χειρότερα. Γράφει ένας καθηγητής Χρηματοοικονομικής ελληνικού πανεπιστημίου (και ταυτοχρόνως Σύμβουλος Οικονομικών Μελετών μεγάλης ιδιωτικής ελληνικής Τράπεζας):

«Η Ελλάδα διαφοροποιείται από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως προς δυο κυρίως δημοσιονομικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, στον τομέα των εσόδων, η Ελλάδα είναι από τις χώρες με τα χαμηλότερα έσοδα του Δημοσίου ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το 2009, τα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου από φόρους εκτιμώνται στο 20% του ΑΕΠ, ποσοστό αρκετά χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 29%. Επιπλέον, το ποσοστό των εσόδων του δημοσίου φαίνεται να μειώνεται διαχρονικά, από 27% το 2000 σε 20% το 2009. […]

Δεύτερον, η Ελλάδα συντηρεί έναν συγκριτικά μεγαλύτερο δημόσιο τομέα. Χαρακτηριστικά, οι δαπάνες για δημόσια απασχόληση (μισθοί και συντάξεις δημοσίων υπαλλήλων) στην Ελλάδα απορροφούν το 55% των εσόδων του δημοσίου από φόρους, σε σχέση με 38% στην Ευρώπη των 27.»  

Τι μπορεί να υπολογίσει ένας μαθητής τής Γ Δημοτικού;

Στην Ελλάδα το κράτος στα 100€ ΑΕΠ εισπράττει με μορφή φόρων τα 20€ και με το 55% αυτών πληρώνει μισθούς και συντάξεις ΔΥ. Άρα 55% x 20€ = 11€.

Στον μ.ο. της ΕΕ το κράτος στα 100€ ΑΕΠ εισπράττει με μορφή φόρων τα 29€ και με το 38% αυτών πληρώνει επίσης μισθούς και συντάξεις ΔΥ. Άρα 38% x 29€ = 11€.

Ένα παιδί 9 ετών μπορεί να συμπεράνει ότι το μισθολογικό κόστος τού Δημοσίου στην Ελλάδα ήταν ακριβώς στον μ.ο. της ΕΕ. Και τι συμπεραίνει ένας ολόκληρος καθηγητής; Ότι «η Ελλάδα συντηρεί έναν συγκριτικά μεγαλύτερο δημόσιο τομέα»! Ναι, γι’ αυτόν το 11% στην Ελλάδα είναι «μεγάλο» αλλά το 11% στην ΕΕ είναι… μικρό. Και αυτό το λέει καθηγητής ΑΕΙ. Εκτός κι αν την απλή αριθμητική την ξεχνάμε όταν εργαζόμαστε για τις ιδιωτικές Τράπεζες (αλήθεια αμείβεται ΚΑΙ από την Τράπεζα ο κ. καθηγητής; Και πόσο ηθικό είναι αυτό;).

(**) Τι (τυχαία;) ομοιότης με τα "στοιχεία" Πάγκαλου:

«Το 70% των δαπανών του κράτους είναι για μισθούς και συντάξεις, έτσι δεν είναι; Ε, λοιπόν, γι' αυτό είπα ότι όλοι μαζί τα φάγαμε!»

 

Σχετικά

1. Η ακτινογραφία τού Δημόσιου Τομέα στην ΕΕ

2. Στόχος: ό,τι δημόσιο. Όπλο; Το ψέμμα

3. Κι όμως έχουμε τούς λιγότερους Δημοσίους Υπαλλήλους

4. Ο γενικός μέσος μισθός το 2009 (κατά ΕΛΣΤΑΤ το 2024)

Τα «κλεμμένα»

 

Και καταλήγει ο ίδιος δημοσιογράφος Κ. Στ.:

«Οι δημόσιοι υπάλληλοι εξανίστανται γιατί στοχοποιούνται με τη κρίση, και παπαγαλίζουν την συνθηματολογία των αριστεριστών [είναι και άσχετος ο όρος, αλλά ας το προσπεράσουμε] για την εγγενείς αντιφάσεις τού καπιταλισμού που ευθύνονται για την ελληνική κρίση» λέει ο Κ. Στ.

Οι «εγγενείς αντιφάσεις τού καπιταλισμού» είναι όντως υπεύθυνες για τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις τού συστήματος (αλλά και για την φτώχεια και τα δεκάδες εκατομμύρια των νεκρών των πολέμων που έγιναν -και γίνονται- για την καταλήστευση του παραγόμενου πλούτου). Το περιγράφει ο… αριστεριστής Ν. Ρουμπινί (WSJ, 11/8/10 –οι υπογραμμίσεις δικές μου):

«Οι επιχειρήσεις […] υποστηρίζουν ότι προχωρούν σε περικοπές επειδή υπάρχει υπερβολική προσφορά […] Ωστόσο εδώ υπάρχει ένα παράδοξο… Αν δεν προσλαμβάνεις εργάτες, δεν υπάρχει και αρκετό εργατικό εισόδημα […] ούτε αρκετή τελική ζήτηση. Στην πραγματικότητα, τα τελευταία δυο – τρία χρόνια είχαμε μια επιδείνωση, διότι υπήρξε μια ογκώδης ανακατανομή εισοδήματος από την εργασία προς το κεφάλαιο, από τους μισθούς προς τα κέρδη, ενώ η ανισότητα των εισοδημάτων έχει αυξηθεί… Έτσι, η ανακατανομή του εισοδήματος και του πλούτου κάνει το πρόβλημα τής ανεπαρκούς ζήτησης ακόμη χειρότερο. Ο Καρλ Μαρξ το είχε αντιληφθεί σωστά.

Σε κάποιο σημείο, ο καπιταλισμός μπορεί να αυτοκαταστραφεί. Δεν μπορείς να αποσπάς εισόδημα από την εργασία στο κεφάλαιο, χωρίς να έχεις υπερβάλλουσα προσφορά και έλλειμμα γενικής ζήτησης. Αυτό είναι που έχει συμβεί. Νομίζαμε ότι οι αγορές λειτουργούν. Δεν λειτουργούν. Το άτομο μπορεί να είναι ορθολογικό. Η εταιρεία, προκειμένου να επιβιώσει και να ευημερήσει, μπορεί να σπρώχνει τα εργατικά κόστη όλο και πιο χαμηλά. Ωστόσο τα εργατικά κόστη είναι το εισόδημα και η κατανάλωση κάποιου άλλου. Γι’ αυτό είναι μια αυτοκαταστροφική διαδικασία»