Κλεινοντας τον Σεπτέμβριο με ένα μεγάλο μαύρο μηνιαίο κερί

 

Στο σημείωμα μας πριν δυο μήνες αναφέραμε ότι ήταν πιθανή μια διόρθωση μέχρι την γραμμή στήριξης του πλαγιοανοδικού καναλιού το οποίο συνόδευσε την άνοδο του ΓΔ από το φθινόπωρο του 2022. Η διόρθωση αυτή όντως πραγματοποιήθηκε μετά την προσέγγιση των υψηλών 2014/χαμηλών 2011 αλλά πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί η επικρατούσα 12μηνη ανοδική τάση.

Σχήμα 1. Ημερήσιο διάγραμμα ΓΔ

Όπως φαίνεται στο ημερήσιο διάγραμμα (Σχήμα 1) μετά την ελαφρά διόρθωση των αρχών του Αυγούστου στήθηκε μια «παγίδα» για τους αγοραστές που για λίγες μέρες επανέφερε τον ΓΔ πάνω από τον MAC 10 ημερών. Ακολούθησε ένα κύμα πωλήσεων σε κάθε προσπάθεια ανοδικής αντίδρασης. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί το πλαγιοκαθοδικό κανάλι ΑΑ’ μέσω του οποίου διασπάστηκαν κρίσιμες στηρίξεις.     

Σχήμα 2. Εβδομαδιαίο διάγραμμα

Σχήμα 3. Μηνιαίο διάγραμμα

Στο Σχήμα 2 βλέπουμε την εικόνα σε μεγαλύτερο χρονικό εύρος και στο Σχήμα 3 σε βάθος 10ετίας. Από τα δυο αυτά διαγράμματα φαίνεται ότι υπάρχει αρκετός χώρος κάτω από τα παρόντα επίπεδα. Ο χώρος αυτός θα μπορούσε να «γεμίσει» στο επόμενο χρονικό διάστημα πράγμα που, μετά τα πολύ καλά κέρδη που προηγήθηκαν, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της συνέχισης της πτώσης (σε πρώτη φάση μέχρι τον ΚΜ 200 ημερών).

Σχήμα 4. ΓΔ και Δείκτης Μεταβλητότητας (Με τα βέλη σημειώνονται τα αγοραστικά και τα πωλητικά σήματα του συστήματος προσΕΚΜ που χρησιμοποιώ).

Αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι θα ακολουθήσει βαθιά πτώση που θα μας φέρει πάλι στα επίπεδα των 900 μονάδων. Ο Δείκτης Μεταβλητότητας (Σχήμα 4) μας δείχνει ότι ναι μεν βρισκόμαστε σε ένα πτωτικό κύμα αλλά αυτό δεν χαλάει την γενικότερη μακροπρόθεσμη ανοδική τάση όσο ο ΓΔ βρίσκεται πάνω από τις 1150 μονάδες. Μάλιστα δεν αποκλείεται να επαναληφθεί το φαινόμενο που φαίνεται στο κίτρινο πλαίσιο στο Σχήμα 2: μετά την διόρθωση από τα υψηλά των 1140 μονάδων και την διάσπαση της γραμμής τάσης στις 1090 μονάδες δημιουργήθηκε νέος πυθμένας στις 1000 μονάδες από τις οποίες είχαμε την προσπάθεια που μας έφερε στα υψηλά των 1350 μονάδων του Αυγούστου.

Φυσικά είναι περιττό να σημειωθεί ότι η πορεία των διεθνών αγορών (που στην παρούσα φάση αντιμετωπίζουν επίσης δυσκολίες) θα παίξει σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση και του ΓΔ. 

Σχήμα 5. Ο S&P500 αντιμέτωπος με σημαντικές στηρίξεις

Τα «κλεμμένα»

 

«Η Ελλάδα πέτυχε ένα ορόσημο που αξίζει να γιορταστεί» είναι τα λόγια του ESM. Και πάμε εμείς στη «μετάφραση»: Με απλά λόγια: σε 85,508 δισ. ανέρχεται η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ στο κλείσιμο της Παρασκευής. Πρόκειται για σημαδιακή μέρα, γιατί, μετά από 13 χρόνια, επανήλθε η χώρα μας σε καθεστώς “Investment Grade”. Τι σημαίνει αυτό; Ότι μας αποχαιρετούν τα πιο «παιχνιδιάρικα» κεφάλαια, που μας έφτασαν στις 1.259 μονάδες, και αναλαμβάνουν τα πιο σοβαρά και πιο μεγάλα και μακροπρόθεσμα, που μέχρι προχθές απαγορευόταν να επενδύσουν στην Ελλάδα.

Στο 88% του MSCI ACWI είναι η βαρύτητα των ανεπτυγμένων αγορών και στο 12% των αναπτυσσόμενων. Όποια κι αν είναι η νέα στάθμισή μας, με την είσοδό μας στις ανεπτυγμένες, η «πίτα» την υπερκαλύπτει. Αφού πρώτα οριοθετήσουμε ιστορικά τη σχέση κεφαλαιοποίησης ΧΑ/ΑΕΠ, 9% το 2012 και 192% το 1999, πάμε να δούμε τι περιθώρια υπάρχουν από εδώ και πέρα: 50% είναι ο ελληνικός ιστορικός μέσος όρος και 75% ο ευρωπαϊκός. Και, κατά περιόδους, συμπορευόμασταν. Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε στο 40,8%. Για να φτάσουμε τον ελληνικό μέσο όρο και με την προϋπόθεση ότι το ΑΕΠ θα είναι σταθερό για το 2023, θέλουμε χρηματιστήριο στις 1.540 μονάδες, ενώ για να φτάσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, θέλουμε χρηματιστήριο στις 2.310 μονάδες.

Με όρους P/BV και P/E και ημερομηνία ισχύος 31/08/2023, έχουμε τους εξής αριθμούς: MSCI World 2,98 και 20,22, MSCI ACWI 2,74 και 19,37, MSCI Emerging 1,61 και 14,20, MSCI Greece 1,18 και 8,05. Με το που λάβουμε το IG και από τους υπόλοιπους οίκους να μην πάμε να βρούμε καταρχάς τις τιμές των άλλων αναπτυσσομένων αγορών; Με όρους P/BV 1718 και 2220 με όρους P/E.

Και όταν, με το καλό, περάσουμε στις ανεπτυγμένες αγορές; Ο Γενικός Δείκτης αντιστοιχεί σε τιμή 3179 σε όρους P/BV και 3162 σε όρους P/E. Μα, καλά, διορθώσεις δεν θα υπάρξουν; Προφανώς και θα υπάρξουν, όπως αυτή η ψυχαναγκαστική που ζήσαμε από τον Ιούλιο και μετά, με 6 στις 7 «κόκκινες» εβδομάδες. Αλλά το πλάνο είναι προς τα πάνω και εκεί αξίζει να έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας: 15/09 Moody’s, 20/10 S&P, 1/12 Fitch, οφείλουν να δώσουν και αυτοί το IG. Και κάπου μέσα στο 2024-2025 θα έρθει και η μετατροπή της χρηματιστηριακής μας αγοράς από αναπτυσσόμενη σε αναπτυγμένη. Σε αυτό, λοιπόν, το πλαίσιο, υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να ξαναγίνουμε Ευρώπη. Το χρονοδιάγραμμα είναι ξεκάθαρο.

Ηλεκτρονικό περιοδικό Χρήμα Week, τχ 924/12.9.2023